Göçmen Kaçakçılığı Suçu ve Cezası (TCK 79)

Maddi ve ekonomik anlamda çıkar temin etmek amacı ile yasal olmayan yollarda başka bir ülke vatandaşının ülkeye sokulmasını sağlama ya da yine yasal olmayan yollardan ülke dışına çıkarılmasını sağlamak TCK 79 maddesinde göçmen kaçakçılığı suçu olarak tanımlanmıştır.

Göçmen kaçakçılığı suçunun TCK 79/2 ve TCK 79/3 maddelerinde belirtilen şekilde işlenmesi de daha ağır cezayı gerektiren haller arasında sayılmıştır.

Özellikle suçun daha ağır cezayı gerektiren hallerin varlığı göçmen kaçakçılığı suçu unsurlarının da değişiklik göstermesine neden olmaktadır. Göçmen kaçakçılığı suçu genellikle bilinçli taksirle birden fazla kişinin yaralanmasına sebebiyet verme, resmi belgede sahtecilik hatta olası kastla ölüme sebebiyet verme gibi farklı suçların oluşmasına sebebiyet vermektedir.

Bu nedenle ceza hukuku alanında önemle üzerinde durulması gereken bir suçtur. Bu konudaki içtihatlar ile göçmen kaçakçılığı suçu Yargıtay kararları bizlere yol gösterici niteliktedir. Göçmen kaçakçılığı suçu ve cezası, suçun unsurları, bu konuda verilmiş Yargıtay kararlarına detaylı bir şekilde değinmeden önce birbirine benzerlik göstermesi nedeniyle göçmen kaçakçılığı suçu ile insan ticareti suçu ayrımının yapılmasında fayda görüyoruz.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu İle İnsan Ticareti Suçu Farkı

Göçmen kaçakçılığı suçu, yabancıyı ülkemiz sınırları içerisine sokmak veya benzer yollarla ülke dışına çıkarılması şeklinde tanımlanmıştır. İnsan ticareti suçu ise dolaylı da olsa ilgili üzerinden menfaat temin etmek amacıyla işlenmektedir. Bu menfaat zorla çalıştırma, fuhuş yaptırmak veya organlarını verilmesini sağlamak şeklinde gerçekleşmektedir.

TCK 79 maddesine nazaran TCK 80 maddesinde düzenlenen insan ticareti suçu için daha ağır cezai yaptırımlar öngörülmüştür.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Cezası

“TCK Madde 79- (1) Doğrudan doğruya veya dolaylı olarak maddi menfaat elde etmek maksadıyla, yasal olmayan yollardan;

a) Bir yabancıyı ülkeye sokan veya ülkede kalmasına imkan sağlayan,

b) Türk vatandaşı veya yabancının yurt dışına çıkmasına imkan sağlayan,

Kişi, beş yıldan sekiz yıla kadar hapis ve bin günden onbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Suç, teşebbüs aşamasında kalmış olsa dahi, tamamlanmış gibi cezaya hükmolunur.

(2)  Suçun, mağdurların;

a) Hayatı bakımından bir tehlike oluşturması,

b) Onur kırıcı bir muameleye maruz bırakılarak işlenmesi,

hâlinde, verilecek ceza yarısından üçte ikisine kadar artırılır.

(3) Bu suçun; birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi halinde verilecek ceza yarısına kadar, bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde verilecek ceza yarısından bir katına kadar artırılır.

(4) Bu suçun bir tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, tüzel kişi hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.”

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Nedir?

Yukarıda TCK 79 maddesinde yapılan tanımdan da anlaşılacağı üzere göçmen kaçakçılığı suçu bir çeşit seçimlik hareketli suçtur. Aşağıda belirtmiş olduğumuz filer göçmen kaçakçılığı suçunu oluşturur.

1. Herhangi bir yabancıyı ülkeye yasal olmayan yollardan sokmak
2. Yine yasal olmayan yollardan ülkeye girmiş yabancının ülkede kalmasına imkan tanımak
3. Tür vatandaşının yasal olmayan yollardan yurt dışına çıkmasına sağlamak
4. Yabancı ülke vatandaşının ülkemiz sınırları içerisinden yurt dışına çıkmasını sağlamak

Göçmen Kaçakçılığı Suçu İle Korunan Hukuki Değer

Bilindiği üzere herhangi bir ülkeye giriş veya çıkış belirli kurallar dahilinde gerçekleşir. Göçmen kaçakçılığı suçu unsurları arasında yasal olmayan yollardan ülkeye giriş veya çıkış yapılması yer alır. Bu nedenle korunan ilk hukuki değer kamu düzenidir.

Ayrıca TCK 79/2 maddesinde belirtilen hallerin varlığının daha ağır cezayı gerektiren haller arasında yer alması kişilerin yaşam hakları ile vücut bütünlüklerinin de koruma altına alındığının bir göstergesidir. Suçun faillerinin maddi çıkar sağlamak amacıyla suçu işledikleri düşünüldüğünde kısmen de olsa kişilerin mal varlıkları da koruma altına alınmaya çalışılmıştır.

Göçmen Kaçakçılığı Suçunda Seçimlik Hareketler

TCK 79 madde metni ile göçmen kaçakçılığı suçu nedir? Başlığında da belirttiğimiz gibi seçimlik hareketli bir suçtur. Göçmen kaçakçılığı suçu unsurları tam olarak anlaşılabilmesi için bu seçimlik hareketlerin tam olarak tespit edilmesi gerekir.

Yabancının Ülke Sınırları İçerisine Sokulması

5682 sayılı Pasaport Kanunu uyarınca ülkeye giriş ve çıkışlar bu amaçla oluşturulmuş giriş / çıkış kapılarından gerekli resmi işlemlerin yapılmasına müteakip gerçekleşir. Pasaport Kanunu ile Yabancılar ve Uluslar arası Koruma Kanununda belirtilen kurallar haricinde ülkeye yabancı kişilerin sokulması göçmen kaçakçılığı suçunu oluşturmaktadır. Faillerin maddi çıkar sağlamak amacı ile ülkeye yabancı ülke vatandaşının belirlenen usul ve esaslara aykırı olarak sokulmasını sağlama TCK 79/1-a maddesinde belirtilen seçimlik hareketi oluşturur.

Yabancıların Ülke Sınırları İçerisinde Kalmasına İmkan Sağlama

Göçmen kaçakçılığı suçu sadece ülkeye yabancıların yasal olmayan yollardan sokulması veya yine yasal olmayan yollardan ülkeden çıkarılması şeklinde gerçekleşmez. Ayrıca ülkeye yasal olmayan yollarla daha önce giriş veya yasal yollardan giriş olmasına rağmen ülkede oturma veya çalışma izni olmayan kişilerin ülkede kaymaya devam etmelerine imkan sağlamak şeklinde de suç gerçekleşir. Bu durum genellikle “kaçak işçi çalıştırmak” şeklinde gerçekleşmektedir.

Yurt Dışına Çıkarılmasına İmkan Sağlama

Fail için öngörülen son seçimlik hareket Türkiye sınırları içerisinden yurt dışına yasal olmayan yollardan yapılan çıkışa imkan sağlamadır. Ülkemizde en sık rastlanan seçimlik harekettir. TCK 79/1-b maddesinde de belirtildiği gibi yurt dışına yasal olmayan yollardan çıkışına imkan ağlayan kişi Türk vatandaşı olabileceği gibi yine yabancı ülke vatandaşı da olabilir. Bu konuda herhangi bir ayrım yapılmamıştır.

Göçmen Kaçakçılığı Suçunda Daha Ağır Cezayı Gerektiren Haller

Göçmen kaçakçılığı suçuna ilişkin daha ağır cezayı gerektiren haller TCK 79/2 ve TCK 79/3 maddelerinde yer almaktadır. Suçun daha ağır cezayı gerektiren halleri ise aşağıda sıralanmıştır.

1. Hayati tehlike oluşturacak şekilde suçun gerçekleşmesi
2. Onur kırıcı bir muamele ile birlikte suçun işlenmesi
3. Birden fazla kişi ile göçmen kaçakçılığı
4. Suçun bir örgütün faaliyetleri kapsamında işlenmesi

Suçun yukarıda 1 ve 2. Maddede belirtilen şekilde işlenmesi halinde fail hakkında verilecek olan ceza 1/2  ile 3/2 oranında arttırılır. 3 ve 4 numaralı durumlarda suçun işlenmesi ise fail hakkında verilecek olan ceza yarı oranında ve 1 kat oranında arttırılır.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Unsurları

Göçmen kaçakçılığı suçu maddi çıkar sağlamak amacı ile işlenen bir suçtur. Ancak suçun daha ağır cezayı gerektiren hallerinin varlığı için öngörülen cezai yaptırımların tespit edilmesi önemlidir. Diğer suçlarda olduğu gibi göçmen kaçakçılığı suçu unsurları da maddi ve manevi unsur olarak ikiye ayrılır.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Maddi Unsurları

Fiil

TCK 79 maddesinde yapılan tanımdan da anlaşılacağı üzere fail veya faillerin yasal olmayan yollardan, ülkeye yabancı ülke vatandaşının sokulması, ülkede kalmasına imkan sağlanması ve ülkeden yasal olmayan yollarda çıkışa imkan sağlama şeklinde gerçekleşir. Bu seçimlik hareketlerin tümünün maddi olarak menfaat temin etmek amacıyla gerçekleşmesi gerekir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Mağduru

Göçmen kaçakçılığı suçunun mağdurunun gerçek kişiler olup olamayacağı konusunda tam bir görüş birliği oluşmuş değildir. Ancak TCK 79/2 maddelerinde yer alan hükümler dikkate alındığında suçun mağdurlarının gerçek kişiler olabileceği sonucuna varılması mümkündür. Ayrıca göçmen kaçakçılığı suçlarının işlenmesi ile ülke sınır güvenliği de ihlal edildiği bir gerçektir. Bu nedenle gerçek kişiler ile birlikte sınır güvenliği ihlal edilen ülke suçun mağduru konumunda olabilecektir.

Netice

Özellikle TCK 79/2-a, b maddelerinde belirtilen durumların gerçekleşmesi ile failin suç olarak tanımlanan fiili hareketleri arasında nedensellik bağı kurulmalıdır. TCK 79/1 maddesinin son cümlesi ile suçun teşebbüs aşamasında kalmış olması halinde de failin suçun tamamlanmış gibi cezalandırılacağı hüküm altına alınmıştır. Bu nedenle suça teşebbüs Halide diğer unsurların oluşması halinde neticenin gerçekleşmiş olduğu hali kabul edilerek cezalandırma yoluna gidilecektir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Manevi Unsurları

Kast

Suçun işleniş biçimleri dikkate alındığında taksirle işlenmesi mümkün değildir. Bu nedenle göçmen kaçakçılığı suçu kasten işlenen suçlar arasında yer alır. Diğer bir önemli unsur ise maddi menfaattir. Failin yukarıda belirtmiş olduğumuz fiili hareketleri maddi çıkar sağlamak amacı ile gerçekleştirmesi gerekir.

Göçmen Kaçaklığı Suçunun Özel Görünüş Biçimleri

Göçmen kaçakçılığı suçu bir çeşit seçimlik hareketli bir suç olması nedeniyle iştirak ve özellikle içtima gibi suçun farklı görünüş biçimleri konusunda yargı organlarınca zaman zaman hataya düşüldüğü görülmektedir. Genel olarak suçun özel görünüş biçimlerini ise aşağıdaki gibi sıralamamız mümkündür.

Göçmen Kaçakçılığı Suçuna Teşebbüs

Ceza hukukunda teşebbüs failin suçun işlenmesi için elverişli fiili hareketlere başlamış olmasına rağmen, suçu elinde olmayan nedenlerde tamamlamaması halinde uygulanan bir cezada indirim nedenidir. Ancak TCK 79/1 maddesinin son cümlesinde de belirtildiği gibi göçmen kaçakçılığı suçu teşebbüs aşamasında kalmış olsa dahi fail ve failler suçun tamamlanmış gibi cezaya hükmolunurlar. Bu nedenle TCK 79 maddesi için teşebbüs hükümlerinin uygulanması mümkün değildir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçuna İştirak

Herhangi bir suça iştirak suçun eylem ve fikir birliği içerisinde olan birden fazla kişi ile işlenmesi halinde söz konusu olur. TCK 79/3 maddesinde yer alan hükümlere göre suçun birden fazla kişi tarafından işlenmesi daha ağır cezayı gerektiren haller arasında sayılmıştır. Bu nedenle TCK 79 maddesi için iştirak hükümleri uygulanmaz ve “birlikte faillik” söz konusu olur. İştirak hükümleri uygulanmaksızın fikir ve eylem birliği içerinde olan her fail ayrı ayrı cezalandırılır.

Göçmen Kaçakçılığı Suçlarında İçtima

İçtima failin eylemlerinin birden fazla suç teşkil etmesi halinde tek suç işlenmiş gibi hakkında hüküm kurulmasını ifade eder. Örgüt faaliyeti kapsamında suçun işlenmesi hariç olmak üzere göçmen kaçakçılığı suçlarında içtima hükümleri sık uygulanmaz suçun işlemesi sırasında, resmi belgede sahtecilik, taksirle yaralanmaya sebebiyet verme, ölüm gibi neticelerin gerçekleşmesi halinde fail ayrıca bu suçlardan dolayı da cezalandırılacaktır.

Göçmen Kaçakçılığı Suçunda Etkin Pişmanlık

Göçmen kaçakçılığı suçlarında etkin pişmanlık hükümleri uygulanmaz. Ancak yazımızın ilerleyen bölümlerinde “göçmen kaçakçılığı suçu için cezada indirim nedenleri” başlığında belirtmiş olduğumuz gibi failin pişmanlık göstermesi takdiri indirim nedenleri arasında yer alabilmektedir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Yargılama Görev ve Yetkisi

Göçmen kaçakçılığı suçu cezası için öngörülen ceza miktarları dikkate alındığında yargılama görevi Asliye Ceza Mahkemelerine aittir. Yargılama yetkisi de ceza hukukunda hakim olan ilkelere göre suçun işlenmiş olduğu yer Asliye Ceza Mahkemesine aittir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçunun Ertelenmesi

TCK 79 maddesinden de anlaşılacağı üzere göçmen kaçakçılığı suçu cezası için 5 yıl ile 8 yıl arasında hapis cezası öngörülmüştür. Ceza alt sınırının 5 yıl olması dikkate alındığında göçmen kaçakçılığı suçları için erteleme kararı verilememektedir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçunun Para Cezasına Çevrilmesi

Kural olarak hapis cezasının para cezasına çevrilmesi sanık hakkında sadece hapis cezası öngörülen suçlarda mümkündür. TCK 79 maddesinde de belirtildiği gibi göçmen kaçakçılığı suçunu işleyen sanık hakkında hapis cezası ile birlikte ayrıca adli para cezası öngörüldüğünden yapılan yargılama sonunda verilen hapis cezasının para cezasına ayrıca çevrilmesi mümkün değildir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Şikayet Usulü

Göçmen kaçakçılığı suçları şikayete tabi suçlar arasında yer almaz. Bu nedenle suçun öğrenilmesi ile birlikte Cumhuriyet Savcılığı tarafından re’sen soruşturma yapılır. Yapılan soruşturma sonrasında göçmen kaçakçılığı suçu unsurları oluşmuş olduğu kanaatine varılması halinde fail ve failler hakkında iddianame düzenlenerek kamu davası açılmaktadır.

Şikayete tabi suçlar arasında yer almaması nedeniyle bu konuda yapılan başvurular genellikle ihbar olarak değerlendirilir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Zamanaşımı Süresi

TCK 79 maddesinde belirtilen göçmen kaçakçılığı suçu cezası için öngörülen zamanaşımı süresi 15 yıldır. Bu sürenin dolması halinde failin yargılaması devam ediyor olsa dahi zamanaşımını kesen herhangi bir işlem bulunmaması halinde fail hakkında düşme kararı verilmektedir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu ve Olası Kast İle Ölüme Sebebiyet Verme

Daha önce de belirttiğimiz gibi göçmen kaçakçılığı suçları genellikle kullanışa elverişli olmayan deniz araçları ile deniz yolu ile işlenin bir suçtur. Bu nedenle bazı durumlarda ölüm olaylarının gerçekleştiğine sıkça şahit olmaktayız.

Göçmen kaçakçılığı suçu işlenmesi sırasında mağdurlardan biri veya bir kaçının ölmesi halinde fail ayrıca “olası kast ile ölüme sebebiyet verme” suçlarından da yargılanmaktadır.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Yargıtay Kararları

Olası Kast İle Ölüme Sebebiyet Verme

“Sanıklar … ve …‘ın göçmen kaçakçılığı yapmaya karar verdikleri, bu amaçla Bodrum ilçesinde faaliyet gösteren Helios isimli oteli geçici olarak idare eden sanık … ile görüştükleri, sanık …’ın sanıklar … ve … ile anlaşması sonucu göçmen şahısları ayarladığı, sanık …’ ın olay tarihinde teknenin çıkış noktasında gözcülük yaptığı ve diğer sanıklarla gerekli koordinasyonu sağladığı, sanık …’in Yalıkavak’ta sahil güvenlik botlarının çıkış yapıp yapmadığını gözetlediği, sanık … ‘un ise Turgutreis Sahil Güvenlik Komutanlığını gözetlediği, göçmen kaçakçılığında kullanılacak tekneyi su sporlarında çalışan sanık …’ın yine bu işle iştigal eden sanık …’den temin ettiği, bu haliyle …’in teknesini olayda kullandırmak suretiyle suça iştirak ettiği, suçta kullanılan ve batan tekneyi kullanan sahil güvenlik ekiplerince olay tarihinde denizden kurtarılan …’in söz konusu olayda tekne kaptanı olduğu, olay tarihinden önce sanık …’in teklifi üzerine işi kabul ettiği, sanık …’in olaydan hemen önce sanık …’e Yalıkavak-Gündoğan arasında tepelik bir yerde denizden nasıl gideceğini tarif ettiği, bilahare gelen yolcuları sanıklar …, … ve …’nın tekneye bindirdikleri, sanık …’in tekne ile bir süre yol aldıktan sonra teknenin benzininin bittiği ve dalgaların yükselmesi sonucu teknenin battığı, sanık …’nın olaydan önce sanık … ile … rent a car isimli yerden suçta kullanılmak üzere … plaka sayılı aracı kiraladığı, bu esnada sanık …’in yanında bulunduğu, telefon numarasının irtibat numarası olarak rent a car yetkilisine verildiği, söz konusu aracın olay tarihinde göçmen taşıma işinde kullanıldığının değerlendirildiği, PTS kayıtlarına göre olay günü söz konusu aracı saat 02:13 sanık …’in kullandığı ancak …’in suçta kullanılan tekneyi görmediği, sanık …’nın olay günü suçta kullanılan tekneyi çıkış noktasına getiren kişi olduğu, tekneyi getirdikten sonra yolcuların tekneye bindirilmesini sağladığı,

Tekne kullanma yeterliliğe sahip olmayan sanık …’in teknenin batması halinde gerçekleşmesi muhtemel ölüm sonucunu öngördüğü halde hareketini devam ettirerek çocuğun ölümünden olası kast ile sorumlu olduğu, olayın en başından itibaren göçmen kaçakçılığı yapma kararı alan ve uygulayan sanıklar … ve …’ın göçmen şahısların ve kullanılan teknenin ayarlanmasında fikir ve eylem birliği içinde oldukları, sanık …’nın tekneyi çıkış yerine getirip göçmen şahısları sanıklar … ve … ile birlikte tekneye bindirdiği, sanık …’in teknesini olayda kullandırmak suretiyle suça iştirak edip mağdur beyanlarından anlaşıldığı şekilde olay günü göçmenlerin otelden çıkış noktasına doğru gittikleri sırada önlerinde bir araçla seyrederek eşlik ettiği, buna göre belirtilen sanıkların mağdur göçmen yolcu sayısı ve kullanılacak

teknenin özelliklerini bilmeleri nedeniyle gerçekleşmesi muhtemel olan ölüm sonucunu öngördükleri halde hareketlerine devam etmeleri nedeniyle çocuğun ölümünden olası kast ile sorumlu oldukları, sanıklar …, …, …, …, … ‘nın üzerilerine atılı çocuk maktul …’ye yönelik olası kastla nitelikli öldürme suçunu işledikleri anlaşılmıştır,

Yargıtay 1. Ceza Dairesinin 22.05.2024 tarihli, 2023/4839 esas ve 2024/3765 sayılı kararı

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Cezasında İndirim Nedenleri

TCK 79 maddesinde suçun hafifletici nedenleri yer almamaktadır. Bu nedenle genellikle göçmen kaçakçılığı suçlarında takdiri indirim nedenleri uygulanmaktadır. TCK 62 maddesinde belirtilen takdiri indirim nedenlerinin mahkemece kabul görmesi halinde fail hakkında verilecek olan ceza 1/6 oranında indirilebilmektedir.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Yargıtay Kararları (1)

“… ilinden yasa dışı yollarla yurt dışına kaçmak isteyen yaklaşık 74 yabancı uyruklu göçmenin … Devleti’ne ulaşmak maksadıyla 21.09.2017 tarihinde … ili … İlçesi … mevkiinden bağlama limanı DELAWARE olan … S isimli … bayraklı yaklaşık 15-20 kişi kapasiteli yata yaklaşık 75 kişi bindirilerek hareket ettirildikten sonra Kandıra ilçesi Kefken Karadeniz sahil şeridinin 63 mil kuzeyinde 22.09.2017 günü saat 01:35 sıralarında yakalandıkları fırtınadan kurtulmak amacıyla MAERSK RHODE ISLAND isimli … bandıralı tankere yanaşmaya çalıştıkları sırada fırtına sebebiyle yatın tankere çarptığı, çarpma neticesinde yat teknesinin parçalandığı, içerisinde bulunan göçmenlerden çoğunun denize düştüğü ve çarpmanın etkisiyle su alan yatın batmaya başladığı, yatta bulunan göçmenlerden 40 tanesinin bir kısmının bahse konu tanker personeli bir kısmının da Sahil Güvenlik Komutanlığı görevlileri tarafından kurtarıldığı, ancak bir kısmı çocuk olmak üzere toplam 24 kişinin denize düşmesi sonucunda öldüğü, anlaşılmıştır.

2. Sanık savunmaları, tanık anlatımları, olay yeri inceleme raporu, ceset teşhis tutanakları, ölü muayene ve otopsi tutanakları, Dijital inceleme raporu, 30.09.2019, 31.10.2019 ve 26.06.2020 tarihli rapor, emanet makbuzu, doktor raporları, sanıklara ait nüfus ve adli sicil kayıtları, dosya içerisinde bulunmaktadır.

B. Bölge Adliye Mahkemesinin Kabulü

İlk Derece Mahkemesince kabul edilen olay ve olgularda, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından düzeltme nedeni dışında (Bakanlık lehine vekalet ücreti yönünden) bir isabetsizlik görülmediği anlaşılmıştır.

IV. GEREKÇE

İleri sürülen iddia ve savunmaların toplanan delillerle birlikte gerekçeli kararda gösterilip tartışıldığı, hükme esas alınan ve reddedilen delillerin açıkça gösterildiği, vicdani kanının dosya içindeki belge ve bilgilerle uyumlu olarak kesin verilere dayandırıldığı, eksik incelemenin bulunmadığı, yargılama sürecindeki işlemlerin usul ve kanuna uygun olarak yapıldığı, göçmen kaçakçılığı eyleminin sanıklar …, …, …, …, …, …, …, …, … tarafından, olası kastla öldürme eyleminin ise sadece sanık … tarafından gerçekleştirildiğinin saptandığı, suçun kanuni tanımındaki fiili gerçekleştiren sanıkların fail olarak kabulünde isabetsizlik bulunmadığı, eylemlere uyan suç vasıfları ile yargılama sonucunda oluşan kanaat ve takdire göre ceza yaptırımlarının yasal bağlamda ve gerekçesi gösterilerek belirlendiği, verilen ceza miktarlarında isabetsizlik bulunmadığı, sanıklar …, …, …, …, …, …, …, …,

…, …, … ve … hakkında olası kastla öldürme suçundan kurulan beraat hükümlerinde isabetsizlik bulunmadığı, alınan raporların yeterli ve hüküm kurmaya elverişli olduğu, takdiri indirimin Mahkemenin takdir yetkisi kapsamında, yasal, yerinde ve yeterli gerekçelerle uygulanmamasına karar verildiği anlaşıldığından, katılan Bakanlık vekili ile sanıklar müdafiilerinin anılan temyiz sebeplerinin incelenmesinde hukuka aykırılık bulunmamıştır.

V. KARAR

Gerekçe bölümünde açıklanan nedenlerle … Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesinin, 15.02.2022 tarihli ve 2021/2098 Esas, 2022/291 Karar sayılı kararında katılan Bakanlık vekili ve sanıklar müdafiilerince öne sürülen temyiz sebepleri ve 5271 sayılı Kanun’un 289 uncu maddesinin birinci fıkrası ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda hukuka aykırılık görülmediğinden 5271 sayılı Kanun’un 302 nci maddesinin birinci fıkrası gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle TEMYİZ İSTEMLERİNİN ESASTAN REDDİ İLE HÜKÜMLERİN ONANMASINA…”

Yargıtay 1. Ceza Dairesinin 20.03.2024 tarih, 2022/8171 esas ve 2024/1860 sayılı kararı

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Yargıtay Kararları (2)

“Dosyanın incelenmesinde; soruşturma aşamasında dinlenen göçmenlerin ifadeleri ile İlk Derece Mahkemesince yapılan keşif sırasında tanık sıfatıyla dinlenen 12.07.2019 tarihli yakalama tutanak mümzi polis memurlarının ifadelerinin birbiriyle örtüştüğü, 12.07.2019 tarihli teşhis tutanağına göre sanık …’ın yakalandıkları eve göçmen getiren kişi olarak birden fazla kişi tarafından teşhis edildiği, evde ele geçen pasaportların tamamının sahte ve aldatıcı kabiliyete haiz olduğuna ilişkin jandarma kriminal laboratuarından rapor alındığı, yaşı nedeniyle soruşturması ayrı yürütülen ve sanığın yeğeni olan Diyar Karaman’ın göçmenleri sınırdan alan şoförün yanında bulunan kişi olarak teşhis edilmiş olması, temyiz dışı sanık Mülazim’in kaçamaklı savunmaları ve tüm dava dosyası kapsamındaki deliller birlikte değerlendirildiğinde sanığın suçtan kurtulmaya yönelik savunmalarına itibar edilmediğinden; İlk Derece Mahkemesince yargılama sürecindeki işlemlerin usûl ve kanuna uygun olarak yapıldığı, aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların toplanan tüm delillerle birlikte gerekçeli kararda gösterilip tartışıldığı, eylemin sanık tarafından temyiz dışı diğer sanıklarla iştirak halinde gerçekleştirildiğinin saptandığı, vicdanî kanının dosya içindeki belge ve bilgilerle uyumlu olarak kesin verilere dayandırıldığı, eyleme uyan suç vasfı ile yaptırımların doğru biçimde belirlendiği, Bölge Adliye Mahkemesinin sanıkların atılı suçu işlediğine dair kararında isabetsizlik bulunmadığı anlaşıldığından, sanık müdafinin yerinde görülmeyen sübuta yönelik temyiz sebepleri reddedilmiş ve kararda hukuka aykırılık bulunmamıştır.

V. KARAR

Gerekçe bölümünde açıklanan nedenlerle Van Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesinin, 24.09.2020 tarihli ve 2020/849 Esas, 2020/682 Karar sayılı kararında sanık müdafince öne sürülen temyiz sebepleri ve 5271 sayılı Kanun’un 289 uncu maddesinin birinci fıkrası ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda hukuka aykırılık görülmediğinden 5271 sayılı Kanun’un 302 nci maddesinin birinci fıkrası gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle TEMYİZ İSTEMİNİN ESASTAN REDDİ İLE HÜKMÜN ONANMASINA…”

Yargıtay 8. Ceza Dairesinin 14.03.2024 tarih, 2021/16937 esas ve 2024/2443 sayılı kararı

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Yargıtay Kararları (3)

“06/11/2018 tarihli arama ve el koyma tutanağında 06/11/2018 tarihinde jandarma komutanlığına bağlı A1 Mahallesinde ikamet eden K4 isimli şahsın ev ve eklentilerinde göçmenlerin saklandığı duyumunun alınması üzerine aynı gün saat 18:20 sıralarında K4’un evine gelindiğinde şahsın jandarma personelini görünce balkondan atlayarak kaçtığının görülmesi üzerine şahsın yakalandığının belirtilmesi, yine 06/11/2018 tarihli fotoğraf teşhis tutanağında jandarma karakoluna gelen ihbarda K4 isimli şahsa ait evde Türkiye’ye yasa dışı yollarla geçiş yapmış olan ve yabancı tanıtım kartı bulunmayan şahıslar olduğunun belirtilmesi üzerine K4 isimli şahsın evine gelindiğinde jandarma personelini gören 2 yetişkin 2 çocuk olmak üzere toplam 4 Suriye uyruklu şahsın evin balkonundan kaçmaya çalıştıkları sırada yakalandıklarının, göçmen şahıslara sorulduğunda kendilerini eve getiren şahsın bir gözünün sorunlu olduğunu beyan etmeleri üzerine şahıslara sanık K1’un fotoğrafları telefon üzerinden gösterildiğinde kendilerini bulundukları eve getiren şahsın sanık K1 olduğunu teşhis ettiklerinin belirtilmiş olması, göçmen şahısların soruşturma aşamasında alınan beyanlarında Suriye’deki kaçakçıya para vererek yasa dışı yollarla 03/11/2018 günü Suriye’den Türkiye’ye geçiş yaptıklarını, bir süre yürüdükten sonra sanık K1’nin kendilerini araçla alarak evine getirdiğini, burada üç gün bekletildiklerini ve bir odaya kilitlendiklerini beyan etmelerine rağmen 06/11/2018 tarihli olay yeri tespit tutanağında K4’un evinden kaçarken yakalanan göçmen şahısların kendilerini K4’nın evine sanık K1’nin getirdiğini, jandarma ekiplerinin geldiğini görünce amcası K4’nın evine götürerek siz burada bekleyin dediğini ve kaçtığını söylediklerinin belirtilmiş olması, olaydan çok sonra 01/12/2018 tarihinde yakalanan sanık K1’nin ise tüm aşamalarda suçlamayı kabul etmeyip belirtilen tarihlerde İskenderun’da olduğunu savunması karşısında Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumundan sanığın kullandığını bildirdiği … numaralı cep telefonu hattı ile ve sanık adına kayıtlı bulunan tespit edilecek cep telefonu hatları ile 06/11/2018 tarihi ve 10 gün öncesinde yapılan iletişim arayan-aranan -mesaj alan- mesaj atan bilgileri ile tespiti ile sanığın belirtilen tarihlerde Altınözü ilçesinde bulunup bulunmadığının belirlenerek sonucuna göre sanığın hukuki durumunun değerlendirilmesi gerektiği gözetilmeksizin yazılı şekilde dosyadaki mevcut tutanaklar ile örtüşmeyen göçmen şahısların soruşturma beyanları ve usulüne uygun olarak yapılmayan fotoğraf teşhis tutanağı hükme esas alınarak eksik ve yetersiz inceleme ile hüküm kurulması,

Dosyada mevcut tutanaklarda göçmen şahısların onur kırıcı muameleye maruz bırakılmış olduklarına ilişkin bir tespit olmadığı halde göçmen şahısların evde 3 gün boyunca aç bırakıldıkları ve odaya kilitlendikleri yönündeki soyut beyanlarına itibar edilerek sanığa ek savunma hakkı da tanınmaksızın sanık hakkında TCK’nın 79/2-b maddesinin uygulanması suretiyle hükmedilen cezada artırım yapılarak fazla ceza tayini,

Kanuna aykırı olup sanık müdafiinin istinaf itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 289/1-d maddesi gereğince sanık hakkındaki HÜKMÜN BOZULMASINA,dosyanın bozma kararı doğrultusunda yeniden incelenmek ve karar verilmek üzere hükmü bozulan ilk derece mahkemesine gönderilmesine…”

Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesinin 03.03.2020 tarih, 2019/2087 esas ve 2020/682 sayılı kararı

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Yargıtay Kararları (4)

“Yasal olmayan yollardan ülkeye giren ve buradan İstanbul’a gitmek isteyen 7 yabancı uyruklu şahsın sanık M.. K..’nın sahibi olduğu ve sürücülüğünü yaptığı .. plakalı otobüse Van ilinden bindirilerek sonrasında İ..l E.. otogarı önündeki kavşakta bekleyen diğer sanık M.. İ..’nin kullandığı .. plakalı araca transfer edildikleri sırada yakalanmaları şeklinde gerçekleşen olayda, eylemin suç tarihi dikkate alındığında TCK’nın 79/1-a maddesinde düzenlenen yabancı kişinin ülkede kalmasına imkan sağlamaya teşebbüs suçunu oluşturduğu gözetilmeden, yazılı şekilde tamamlanmış suçtan hüküm kurulması,

Kabule göre de;

TCK’nın 53/1-(c) bendinde yer alan hak yoksunluğunun kendi altsoyu üzerindeki velayet, vesayet ve kayyımlık yetkileri yönünden koşullu salıverme tarihine kadar, diğer kişilere karşı belirtilen yetkiler yönünden ve 50/1-a, b, d, e bentlerindeki hak yoksunlukları bakımından mahkum olunan hapis cezasının infazı tamamlanıncaya kadar geçerli olacağının gözetilmemesi…”

Kanuna aykırı, sanıkların temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden, hükmün bu sebeplerden dolayı BOZULMASINA, 05.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Yargıtay 9. Ceza Dairesinin 05.02.2014 tarih, 2013/12056 esas ve 2014/1132 sayılı kararı

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Yargıtay Kararları (5)

“03.07.2019 tarihli eyleme ilişkin; üzerinde 10 göçmenin bulunduğu bir adet şişme lastik botun denizde ilerlerken durdurulduğu, görevlilerden bir süre kaçan, göçmen şahıslar tarafından da teşhis edilen, botu kullanan inceleme dışı sanık …M.A.’nın yakalandığı ve hakkında ayrı bir soruşturmanın yürütüldüğü, sanık ve temyizi dışı sanıkların M.A.M.A. ile göçmen kaçakçılığı suçunu fikir ve eylem birliği içerisinde hareket ederek gerçekleştirdikleri, inceleme dışı sanıklar Ş.E. ve U.Y.’yi şifreli bir şekilde telefonla konuştukları, lastik botu “Ufak” olarak kodladıkları, inceleme dışı sanık Ş.E.’nin lastik botun yakalandığını kastederek “Vallahi gitti.” dediği, devam eden görüşmede ise yine göçmen kaçakçılığı için tekne ayarlamaya çalıştıklarına yönelik konuştukları, inceleme dışı sanık Ş.E.’nin “Valla U. abi hangi oyunu oynadıysam işim rast gitmedi, şuan öyle zor durumdayım ki anlatamam sana.” şeklinde söz söylediği, yine inceleme dışı sanık S.Ç.’nin x şahısla yaptığı görüşmede “Bu 3 gündür 3 makineyi üst üste yakalattım.” dediği, x şahsın makineleri kastederek “Kiminki” diye sorduğu, S.Ç.’nin “Biri F.’nindi, biri benim Ş.’nin, biri de Ş. ve Sezgi’nin” dediği, sanıkların ara yakalamaya konu olaylarda yakalanan teknelerin kime ait olduğu hususunda konuştukları ve suça konu teknelerin sanıklar F.E.’ye, Ş.E. ve S.Ç’ye ait olduğunu diğerinin ise sanık ve inceleme dışı sanık Ş.E. ye ait olduğunu belirttikleri, yine devam eden görüşmede x şahsın inceleme dışı sanık S.Ç.’ye “Allah Allah siz takip etmiyormusunuz, nasıl yakalanıyor, yakalananlar Türk mü yabancı mı?” şeklinde soru sorduğu, inceleme dışı sanık S.Ç.’nin “Takip ediyoruz abi, yakalıyorlar abi, yakalananların hepsi yabancıydı Türk yoktu.” diyerek cevap verdiği, sanık ve temyiz dışı sanıklar hakkında uygulanan iletişim tedbirinden elde edilen bilgilerde inceleme dışı sanıklar Ş.E. ve S.Ç. ile sanığın kullandığı hatların olay günü ve saatinde olay yerinde sinyal verdiği, görevlilerce şahısların yine göçmen kaçakçılığı faaliyetinde bulunacakları değerlendirilerek sahil güvenlik komutanlığı görevlileri ile irtibata geçildiği ve bahse konu lastik bot üzerinde göçmenler ile bot sürücüsünün olay günü yakalandıklarının anlaşıldığı, sanığın inceleme dışı sanıklar ile birlikte fikir ve eylem birliği içerisinde yasa dışı yollardan göçmenlerin yurt dışına maddi menfaat karşılığında çıkarılmalarını sağlamak amacıyla atılı göçmen kaçıkçılığı suçunu işlediği,

Gerekçe bölümünde açıklanan nedenlerle İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 10. Ceza Dairesinin, kararında sanık müdafii tarafından öne sürülen temyiz sebepleri ve 5271 sayılı Kanun’un 289 uncu maddesinin birinci fıkrası ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda hukuka aykırılık görülmediğinden 5271 sayılı Kanun’un 302 nci maddesinin birinci fıkrası gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle TEMYİZ İSTEMİNİN ESASTAN REDDİ İLE HÜKMÜN ONANMASINA…”

Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 06.03.2024 tarih 2023/13807 esas ve 2024/2870 sayılı kararı

SIK SORULAN SORULAR

Mülteci Kaçakçılığının Cezası Nedir?

Uygulamada göçmen kaçakçılığı veya insan ticareti suçları sıklıkla “mülteci kaçakçılığı” olarak da bilinir. Ancak genellikle TCK 79 maddesinde yer alan göçmen kaçakçılığı suçlarını oluşturmaktadır. Suçun daha ağır cezayı gerektiren hallerinin varlığı haricinde mülteci kaçakçılığının cezası 5 yıl ile 8 yıl arasında hapis cezası ile on bine güne kadar adli para cezasıdır.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Taksirle İşlenebilir Mi?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi göçmen kaçakçılığı suçlarının taksirle işlenmesi mümkün değildir. Kasıtlı suçlar arasında yer alır. Ancak genellikle seyahate elverişli olmayan araçlar ile bu suçun işlenmiş olması göçmenlerin ölümü ile sonuçlanan olayların meydana gelmesine neden olmaktadır. Bu durumlarda ise fail veya failler “olası kast ile ölüme sebebiyet verme” suçlarından ayrıca yargılanmaktadır.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Nereye Şikayet Edilir?

Göçmen kaçakçılığı suçu şikayete bağlı bir suç değildir. Suçun mağduru olarak şikayet hakkını kullanmak isteyen kişiler en yakın kolluk kuvvetine veya Cumhuriyet Savcılığına müracaat edebilirler. Ayrıca bu konuda ihbarda bulunmak isteyenler yine kolluk kuvvetlerine veya Cumhuriyet Savcılıklarına müracaat edebilecekleri gibi 112 acil yardım hattını arayarak da ihbarda bulunmaları mümkündür.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Yüz Kızartıcı Suç Mudur?

Anayasamız ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda yüz kızartıcı suçlar konusunda kısmen de olsa düzenleme yapılmıştır. Rüşvet, irtikap, zimmet, güveni kötüye kullanma, hırsızlık, dolandırıcılık ve ayrıca kaçakçılık suçları da yüz kızartıcı suçlar arasında sayılmış olduğundan TCK 79 maddesi de kaçakçılık suçları arasında yer almaktadır. Bu nedenle göçmen kaçakçılığı suçlarının yüz kızartıcı suçlar arasında yer aldığını söylemek mümkündür.

Göçmen Kaçakçılığı Suçu Cezası Arttırıldı Mı?

2023 yılında ceza kanunumuzda bir takım değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklikler arasında göçmen kaçakçılığı suçu cezası da yer alır. 2023 yılından önce göçmen kaçakçılığı suçu cezası 3 yıl ile 5 yıl arasında iken, yapılan bu değişiklik ile 5 yıl 8 yıl arasında hapis cezası olarak değiştirilmiş ve cezada artış yapılmıştır.