Uzaklaştırma Kararı Hangi Durumlarda Alınır

Uzaklaştırma kararı şiddete uğrayan hatta şiddete uğrama tehlikesi altında bulunan kadın, çocuk ve diğer aile bireylerinin korunması amacı ile alınan bir tedbir niteliğinde karardır.

6284 sayılı “Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunda” uzaklaştırma kararının amaç, kapsam ve bu kararların uygulanmasında uygulanacak usul ve esaslar düzenlenmiştir.

6284 sayılı kanun ile sadece eşe karşı uzaklaştırma kararı düzenlenmemiştir. Aynı kanunda yer alan hükümler gereğince sevgiliye karşı uzaklaştırma kararı veya erkek arkadaşa karşı uzaklaştırma kararı da mümkündür.

2012 yılında yayımlanarak yürürlülüğe giren yasanın henüz yeni bir uygulama olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Bu nedenle sıklıkla uzaklaştırma kararı ihlali, uzaklaştırma kararı kaç gündür, polis uzaklaştırma kararı verebilir mi gibi sorularla karşılaşmaktayız. Bu konuda merak edilen tüm sorulara detaylı bir şeklide cevap vermeden önce 6284 sayılı yasanın kapsamı hakkında bilgi vererek yazımıza başlayalım.

Uzaklaştırma Kararı Hangi Durumlarda Verilir?

6284 sayılı yasanın amaç ve kapsam başlıklı 1. Maddesinde “Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun” kapsamı belirlenmiştir. Buna göre;

1. Şiddete uğrayan kadınlar
2. Şiddete uğrama tehlikesi altında olan kadınlar
3. Çocuklar
4. Israrlı takip mağdurları

Bu kanun kapsamında yer alırlar. Görüldüğü gibi 6284 sayılı kanun ile sadece eşe karşı uzaklaştırma kararı alınması mümkün kılınmamıştır. Yine aynı yasa ile sevgiliye karşı uzaklaştırma kararı ile ısrarlı takip mağduru olan kişilerin de korunması amacı ile uzaklaştırma kararları alınması mümkündür.

Uzaklaştırma Kararı Nasıl Alınır?

Özellikle kadına karşı şiddet veya şiddet tehlikesi durumunda ilgilinin ihbarı üzerine gerek görülmesi halinde geciktirilmeksizin güvenlik tedbirleri alınır. Ancak 6284 sayılı yasada belirtilen uzaklaştırma kararlarının veya diğer güvenlik tedbirlerinin alınması için bu durumun yetkili makamlara ihbar edilmesi zorunludur.

6284 sayılı yasada uzaklaştırma kararlarına ilişkin hükümler 5/1-c maddesi ile düzenlenmiştir. Buna göre;

            “Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula veya iş yerine yaklaşması”

Şeklinde hakim kararı güvenlik tedbiri olarak uygulanabilir. Uzaklaştırma kararlarının alınmasında çoğunlukla kadının beyanları esas alınır. Buna rağmen kadına karşı şiddetin önüne hale tam olarak geçildiği söylenemez. Bu kararların alınmasında şiddet görenin beyanları esas alındığından bu durumun kötüye kullanılarak zaman zaman haksız yere uzaklaştırma kararı alındığı şeklinde yakınmalarla karşılaşmaktayız. Ancak bu tür şiddet olaylarının geriye dönülmesi mümkün olmayan sonuçlara yol açması nedeniyle yargı birimleri ve kolluk kuvvetlerince benzer şikayet ve başvurular üzerinde hassasiyetle durulur.

Uzaklaştırma kararı ilgilinin özgürlüğünü kısmen de olsa kısıtlayıcı nitelikte bir karardır. Bu nedenle hakim kararı ile alınması mümkün olan bir karardır. Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde kolluk kuvvetince benzer kararlar alınabilmektedir. Bu kararların Cumhuriyet Savcısı veya mülki idare amiri tarafından alınması halinde geciktirilmeksizin karar hakim onayına sunulur. Şiddet gören veya bu tehlike altında bulunan kişilerin kolluk kuvvetine veya aile mahkemesine müracaat etmesi gerekir.

Polis Uzaklaştırma Kararı Verebilir Mi?

Uzaklaştırma kararlarının nasıl alınabileceği konusunda sık karşılaştığımız sorulardan birisi de polis uzaklaştırma kararı verebilir mi sorusudur. Şiddet gören kişinin korunması adına kolluk kuvvetine de bir takım yetkiler verilmiştir. Polis, Jandarma veya diğer kolluk kuvvetlerinin 6284 sayılı yasa kapsamında alabilecekleri koruyucu tedbirler yasanın 3. Maddesi ve alt bentlerinde sıralanmıştır. Yasanın 3. Maddesinde doğrudan polisin uzaklaştırma kararı verebileceği yönünde bir hüküm yoktur. Ancak mağdurun güvenliğinin sağlanması adına uygun yerlerde koruma altına alınması bir çeşit uzaklaştırma kararı niteliğindedir. 6284 sayılı yasanın 3. Maddesinde belirtilen güvenlik tedbirlerinin alınması halinde bu kararlar 48 içerisinde hakim onayına sunulur.

Eşe Karşı Uzaklaştırma Kararı

Eşe karşı uzaklaştırma kararı uygulamada en sık rastlanılan uzaklaştırma kararları arasındadır. Genellikle eşe karşı şiddet, eşe karşı kasten yaralama durumlarında alınan bir karardır. Özellikle eşe karşı kasten yaralama ayrıca Türk Ceza Kanunu ile yaptırım altına alınmıştır. Bu nedenle ilgili hakkında re’sen soruşturma yapılır. Şiddet gören eşin en yakın kolluk kuvvetine veya Cumhuriyet Savcılığına müracaat etmesi gerekir. Gerek görülmesi halinde yukarıda da belirttiğimiz gibi kolluk kuvveti ve Cumhuriyet Savcılığı Aile Mahkemesinden uzaklaştırma kararı konusunda gerekli taleplerde bulunmaktadır.

 Erkek Arkadaşa Yönelik Alınacak Uzaklaştırma Kararı

6284 sayılı yasada uzaklaştırma kararlarının alınmasında herhangi bir ayrım yapılmamıştır. Eşe karşı uzaklaştırma kararları alınması mümkün olduğu kadar erkek arkadaşa yönelik uzaklaştırma kararlarının da alınması mümkündür. Yine şiddet gören veya bu tehlike altında olan kişilerin kolluk kuvvetine müracaatta bulunarak içinde bulunduğu tehlikeyi ihbar etmesi gerekir.

Uzaklaştırma Kararı Kaç Gündür?

Kural olarak uzaklaştırma kararı en fazla 6 aylık süre ile verilir. Ancak tehlikenin devam ediyor olmasına bağlı olarak bu sürelerin uzatılması mümkündür. Uzaklaştırma kararının uzatılması ilgilinin başvurusu üzerine yapılabileceği gibi, kararı veren birim, Cumhuriyet Savcısı veya kolluk kuvvetinin talebi doğrultusunda da bu sürelerin uzatılması mümkündür.

Uzaklaştırma Kararına İtiraz

Uzaklaştırma kararının haksız bir şekilde verildiğini düşünen kişilerin bu karara itiraz etme hakkı bulunur. İtirazı incelemekle mercii yine Aile Mahkemesidir. Ayrıca Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde ise bu görev Asliye Hukuk Mahkemesine aittir. Uzaklaştırma kararına itiraz ise 2 haftadır. Ancak uzaklaştırma kararlarına itiraz, kararın uygulanmasına engel değildir. Uzaklaştırma kararlarına karşı yapılacak olan itiraz sonucunda verilecek olan kararlar kesin niteliktedir.

Uzaklaştırma Kararının Tebliğ Edilmesi

Uzaklaştırma kararlarının tebliğ edilmesi konusunda Tebligat Kanununda belirtilen usul ve esaslar benimsenmiştir. Ancak gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda hakim tarafından verilen uzaklaştırma kararlarının kolluk kuvvetinde tebliğ edilmesine de karar verilebilir. Kararın tebliğinden itibaren ilgilinin bu karara uyması gerekir.

Bu kararlarda ilgilinin, talepte bulunanın iş yerine, ikametine veya okuluna hangi mesafelerde yaklaşmaması gerektiği konusunda detaylı bir şekilde bilgilendirmeler yapılır. Kararın herhangi bir şekilde ilgiliye tebliğ edilememesi bu kararların uygulanmasına engel değildir. Kararın tebliğ edilmemiş olması halinde dahi uzaklaştırma kararları uygulanır.

Uzaklaştırma Kararı Verilen Kişinin Yükümlülükleri

Uzaklaştırma kararları amacına tam olarak hizmet edebilmesi için sadece fiziki olarak ilgiliye yaklaşılmaması şeklinde gerçekleşmez. Ayrıca telefon etme, mesaj gönderme veya e-posta gönderme gibi şeklinde gerçekleşen iletişim kurma istekleri de uzaklaştırma kararının ihlali sonucunu doğurabilecektir. Bu nedenle ilgilinin kararda belirtilen tüm yükümlülüklere uygun hareket etmesi gerekir.

Uzaklaştırma Kararının İhlal Edilmesi

Uzaklaştırma kararının ihlal edilmesi durumunda ilgilinin “zorlama hapsi” ile karşılaşması kuvvetle muhtemeldir. İlk olarak 3 gün ile 10 gün arasında verilen zorlama hapsi, ihlalin devam etmesi halinde 15  gün ile 30 gün arasında süre ile uzatılmasına sebebiyet verebilecektir. Bu nedenli ilgilinin uzaklaştırma kararında belirtilen yükümlülüklere aykırı davranışlarda bulunmaması gerekir.

6284 Sayılı Yasada Düzenlenmiş Diğer Tedbirler

• Mağdura ve çocuklara başka bir yerde barınma imkanı sağlanması
• Taraf arasında ayrı yerleşim yerlerinin belirlenmesi
• Çocuklar kişisel ilişkinin tamamen ortadan kaldırılması
• Ruhsatlı olsa dahi silahını kolluk kuvvetine teslim etmesi
• İlgilinin kamu görevlisi olmasına bağ olarak silahı bulunması halinde bu silahını kuruma teslim etmesi
• Hakkında uzaklaştırma kararı verilen kişinin alkol veya madde bağımlısı olması halinde bu konuda tedavi olması için ilgili hastaneye yatırılması

Sık Sorulan Sorular

Uzaklaştırma Kararı Sicile İşler Mi?

Uzaklaştırma kararları her ne kadar hakim kararı ise de; İlgilinin adli sicil kaydında bu yönde bir bildirim yer almaz. Buna karşın eşe karşı kasten yaralama, tehdit, hakaret veya benzer suçlardan dolayı yapılan yargılama sonucunda alınan hapis veya adli para cezaları ilgilinin sicil kaydında yer alır.

Uzaklaştırma Kararı İçin Kanıt Gerekir Mi?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi bu kararların alınmasında kadının beyanları esas alınır. Bu nedenle ilgilinin herhangi bir talepte bulunmasına gerek yoktur. Bu uygulama sık sık tartışmalara neden olsa da, koruyucu ve önleyici bir tedbir niteliğinde olması nedeniyle ilgilinin bu konuda bir kanıt veya delil göstermesi zorunluluğu yoktur.

Uzaklaştırma Kararı Nasıl İptal Edilir?

Uygulamada sık rastlanılmasa da uzaklaştırma kararları yine yukarıda belirtmiş olduğumuz itiraz üzerine iptal edilebilmektedir. Bunun dışında polis veya mülki amir tarafından alınan uzaklaştırma kararlarının 48 saat içerisinde hakim onayına sunulmaması halinde bu kararlar kendiliğinden ortadan kalkmaktadır.

Uzaklaştırma Kararı Kaç Metredir?

Bu konuda tam olarak bir mesafe belirlenmemiştir. Genellikle ilgilinin tehlike altında olan kişi ile irtibat kurmasını engelleyecek veya tedirgin olmasını önleyecek mesafelerde uygulanır. Bu konuda kararı veren hakim tarafından gerektiğinde bir mesafe belirlenebilir. Bu mesafe kararda açıkça belirtilmektedir. Buna karşın herhangi bir mesafe belirlenmemesi kişinin özgür bir şekilde hareket edebileceği sonucunu doğurmaz.

Uzaklaştırma Kararı Kaç TL Harç Alınır?

Uzaklaştırma kararı alınması için Aile Mahkemesine yapılacak olan başvurularda herhangi bir harç ve başkaca bir ücret alınmamaktadır. Ancak ilgilinin başvurusunda bu durumu açıkça belirtmesi gerekir.

Erkekler Uzaklaştırma Kararı Talebinde Bulunabilir Mi?

Şiddet gören veya şiddet görme tehlikesi altında olan herkes bu kararın alınması ilgili yetkili mercilere başvuruda bulunabilir. Bu nedenle erkeklerin de uzaklaştırma kararı talep etmesinin önünde bir engel yoktur.

Komşuya Karşı Uzaklaştırma Kararı Alınabilir Mi?

6284 sayılı yasada uzaklaştırma kararlarının hangi durumlarda alınabileceği konusunda bir ayrım yoktur. Şiddet gören veya şiddet görme tehlikesi altında olan tüm kişilerin bu tehlikeyi yaratan kişilere karşı bu kararları aldırması mümkündür. Dolayısıyla komşuya karşı uzaklaştırma kararlarının alınmasında hukuki bir engel yoktur.

E-Devlet Uzaklaştırma Kararı Sorgulama

Uzaklaştırma kararları bir çeşit dava dosyası olmadığından uyap vatandaş portal veya e-devlet üzerinden görüntüleme imkanına sahip değildir. Ancak özellikle tarafların evli olmalarına bağlı olarak aralarında devam eden boşanma davası sırasında bu kararların alınması durumunda uyap vatandaş portal üzerinden bu konuda verilen kararlara ulaşılması mümkündür.

Uzaklaştırma Kararı Talep Dilekçesi

Her ne kadar bu konuda genellikle yargı birimlerinde maktu dilekçe ve formlar bulunsa da bazı durumlarda uzaklaştırma kararı talep dilekçesi ilgilinin başvurusu kolaylaştırmaktadır. Olayın oluş şekli, niteliği veya kapsamına göre değişiklik gösterse de aşağıda düzenlemiş olduğumuz dilekçede gerekli düzenlemelerin yapılmasından sonra bu dilekçe ile en yakın Aile Mahkemesi veya Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesine müracaat edilmesi gerekir.

… NÖBETÇİ AİLE MAHKEMESİNE

Talepte Bulunan                                        :

Adres                                                            :

Talep Konusu                                             : Uzaklaştırma Kararı

Uzaklaştırma Kararı Talep Edilen          :

Adres                                                            :

Açıklamalar                                                :

Yukarıda açık kimlik ve adres bilgileri olan … eşim / boşanma aşamasında olduğum eşim / erkek arkadaşım / komşumdur.

Hakkında talepte bulunulan kişi bir süredir bana karşı şiddet uyguladığından ve bu şiddet eğilimin halen devam ettiğinden dolayı hakkında mahkemenizce uygun görülecek sürede uzaklaştırma kararlarının veya 6284 sayılı yasada düzenlenmiş olan diğer tedbir ve güvenlik önlemlerinin alınması konusunda karar verilmesini arz ve talep ederim. (Tarih)

….

                     Talepte Bulunan