Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar Nedir?
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (KYOK) Nedir?
Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar (KYOK), uygulamada takipsizlik kararı olarak da bilinen mühim bir husustur. Kişi hakkında, suç nedeniyle soruşturma başlatıldığı takdirde kişinin muhatap olabileceği birçok karar ve ihtimal mevcuttur. Bu kararlardan birisi de takipsizlik kararı, diğer adıyla kovuşturmaya yer olmadığına dair karardır.
Takipsizlik Kararı Nedir?
Savcılık, suç işlendiğine ilişkin ihbar veya şikâyet aldığı takdirde suça ilişkin soruşturma başlatır. Şikâyet veya ihbar edilen eylemin suç teşkil edip etmediğinin araştırıldığı, delillerin toplandığı ve şüpheli ile alakalı diğer işlemlerin gerçekleştirildiği aşama olan soruşturma aşamasında, yargılama yapılması için yeterli delil olmaması durumunda takipsizlik kararı verilir. Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesiyle beraber şüpheli sıfatını haiz kişi bu sıfatından arınır ve hakkında açılan dosya kapatılır.
Takipsizlik kararı dışında bir de soruşturmaya yer olmadığına ilişkin karar da mevcuttur. Soruşturmaya yer olmadığına dair karar ise savcının soruşturmaya başlamak adına kâfi somut durum görmemesi halinde soruşturma başlatmamasını ifade eder. Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar ile ilgili yasal düzenlemeler CMK md.172 ve devamında hüküm altına alınmıştır.
Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karara İtiraz
Savcılık tarafından KYOK kararı alındığı takdirde bu karar, suç nedeniyle zarar gören kişiye bildirilir. Bildirilen kararda itiraz hakkı, süresi ve itiraz makamı ifade edilir. CMK md.173 ile KYOK itirazına ilişkin hükümler ifade edilmektedir. Söz konusu maddeye göre, suçtan zarar gören kişi, takipsizlik kararının kendisine tebliğ olunmasını takiben on beş gün içinde itiraz hakkını kullanmalıdır. İtirazın yapılacağı mercii; kararı alan Cumhuriyet Savcısının yargı çevresinde görev yapmakta olan ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hakimliğidir.
Hangi Hallerde KYOK Verilir?
Cumhuriyet savcısının, bildirim üzerine başlattığı soruşturması sonucunda yeterli şüpheye ulaşamaması sonucunda takipsizlik kararı verilir. Bunun yanı sıra, CMK md.171’de düzenlenen hükme göre; cezayı kaldıran şahsi neden olarak etkin pişmanlık hükümlerinin işletilmesini gerekli kılan koşulların ya da şahsi cezasızlık sebeplerinin mevcut olması halinde yine KYOK söz konusu olabilir.
Üç yıl ve daha az hapis cezası gerektiren suçlar nedeniyle kamu davasının açılması, beş sene süre ile ertelenebilir. Davanın açılmasının ertelenmesi kararı alınabilmesi için birtakım hususi koşulların mevcudiyeti aranır. Bu nedenle, beş yıllık süre zarfında kasıtlı bir suça karışmayan kişi hakkında yine takipsizlik kararı verilebilir.
Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesini gerektiren hallerden bir diğeri ise mağdurun şikayetinden vazgeçmesidir. Mağdurun şikâyetten vazgeçmesi sonucunda KYOK kararı verilebilmesi için söz konusu suçun, takibi şikâyete tabi suçlardan olması gerekir.
Takipsizlik Kararı Ne Zaman Kesinleşir?
Takipsizlik kararına itirazın reddedilmesi ile birlikte takipsizlik kararı kesinleşir. Şayet, karara itiraz edilmemiş ise, kararın taraflara tebliğini takiben on beş gün sonra kesinleşir. Uygulamada, takipsizlik kararı verilmesinin ne kadar süreceği de merak edilen hususlar arasındadır. Takipsizlik kararının ne kadar süreceğinde belirleyici unsur, soruşturma sürecinin ne kadar süreceği ile ilgilidir. Zira somut olayın koşulları gözetilerek değerlendirme yapıldığı takdirde bu sürenin bir hafta ile bir yıl arasında değiştiği gözlenmektedir.
Takipsizlik Kararı Sicile İşler mi?
Adli sicil kaydı, kişiler için oldukça mühim ve önemsenen bir kayıttır. Zira sicil kaydı nedeniyle belirli hak ve menfaatlerden yararlanılamaz. Takipsizlik kararı yani kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin karar, adli sicil kaydına işlenmez.
